Coraz więcej dróg ekspresowych i autostrad budowanych jest z wykorzystaniem betonu, który zastępuje asfalt. Rocznie w Polsce przybywa do 150 km dróg betonowych, a inwestorzy i naukowcy przekonują, że w wielu przypadkach beton ma przewagę nad asfaltem. Jakie są zalety dróg betonowych, jakie wady? Kiedy i dlaczego warto budować drogi betonowe, zastępując nimi drogi asfaltowe?
Drogi betonowe – zalety białych dróg
Najważniejszą zaletą dróg betonowych jest ich wytrzymałość, która określana jest na 2-4 razy większa od nawierzchni asfaltowych. Wysoka nośność betonu sprawia, że na takich drogach nie tworzą się koleiny i ubytki, które tak dobrze znamy z dróg asfaltowych. Beton jest także znacznie bardziej odporny na działanie olejów i związków chemicznych, którymi pokrywa się asfalt, szczególnie na miejskich ulicach. Ważną zaletą dróg betonowych są również niskie koszty eksploatacji – chociaż w budowie drogi asfaltowe są tańsze, łączny koszt budowy i eksploatacji jest niższy w przypadku dróg betonowych. Dzieje się tak, ponieważ nawierzchnie asfaltowe trzeba remontować lub całkowicie zmieniać nie rzadziej niż co 30 lat, z kolei dobrze wykonane drogi betonowe wytrzymują 50 lat i dłużej.
Nieocenione zalety dróg betonowych stają jednak w kontrze z wadami, których również nie brakuje. Mimo rosnących cen ropy, z której tworzony jest bitum, cena asfaltu nadal są niższa, a więc same koszty budowy dróg betonowych przewyższają koszty budowy nawierzchni asfaltowych. Beton jest wytrzymalszy pod warunkiem odpowiedniego przygotowania podłoża, a sam beton potrzebuje więcej czasu na dojrzewanie, co wydłuża czas realizacji inwestycji. Wszystko to przyczynia się do zwiększania nakładów finansowych, jakie trzeba ponieść, budując białą drogę. Ponadto w razie uszkodzenia jej nawierzchni nie jest możliwe jej załatanie – konieczna jest wymiana całego fragmentu, czyli jednej płyty betonowej. Beton cechuje się także gorszą przyczepnością. Można ją zwiększyć poprzez szczotkowanie betonu, które sprawia, że ten staje szorstki. Jednak w połączeniu z efektem klawiszowania się płyt betonowych, czyli ich przesuwania się i osiadania, zwiększa głośność nawierzchni.
Opłacalność budowy dróg betonowych
Biorąc powyższe wady i zalety dróg betonowych oraz dróg asfaltowych, trudno jednoznacznie określić, który rodzaj nawierzchni jest lepszy. Pod uwagę należy brać przede wszystkim przeznaczenie dróg. Drogi krajowe, ekspresowe i autostrady, po których przemieszcza się wiele pojazdów, w tym ciężarówki o dużej masie całkowitej i które oddalone są od terenu zabudowanego coraz częściej budowane są z betonu. To właśnie w tych miejscach nośność drogi betonowej jest absolutnym atutem, a wada w postaci dużego hałasu praktycznie staje się nieistotna. Również czas, w jakim realizowana jest inwestycja – szczególnie w przypadku budowania nowych dróg – nie gra aż tak dużej roli, jak w przypadku dróg lokalnych i dróg w miastach. Są jednak i takie odcinki w terenie zabudowanym, na których nawierzchnia bitumiczna sprawdzi się zdecydowanie gorzej niż beton. Dzięki nowoczesnym technologiom producent betonu Berger Group może przygotować taki rodzaj mieszanki, który najlepiej sprawdzi się w określonych warunkach. Na takie rozwiązanie coraz częściej decyduje się gminy, szukając rozwiązań najlepszych w dłuższej perspektywie czasu i zapewniając mieszkańcom w przyszłości lepszy stan dróg przy jednocześnie mniejszej liczbie remontów.
Biorąc pod uwagę wciąż zwiększające się natężenie ruchu kołowego oraz rosnące ceny ropy i jej ograniczone zasoby, dróg betonowych będzie przybywać. Jest to dobra wiadomość, również w kwestii ochrony środowiska – topienie się asfaltu podczas produkcji oraz recyklingu bitumu wiąże się z wytwarzaniem się gazów cieplarnianych. Zjawisko to nie występuje przy produkcji betonowych mieszanek, wykorzystywanych do budowy dróg betonowych.