Zawierając związek małżeński, niewiele osób myśli, że za kilka lat zakończy małżeństwo. Rozwody są jednak coraz częstsze, zwłaszcza w dużych miasta jak Warszawa, Wrocław lub Kraków. Rozstanie przestało być bowiem tematem tabu, a małżonkowie, którzy zakończyli wspólne życie nie znajdują się na językach bliskich i sąsiadów. Kiedy sąd ogłasza orzeczenie o rozwodzie? W jaki sposób uzyskać taki wyrok?
1. Kiedy można zdecydować się na rozwód?
2. Czy orzeczenie rozwodu można uzyskać na jednej rozprawie?
3. Podział majątku wspólnego i opieka nad dziećmi
4. Rozwód z orzeczeniem o winie czy bez?
Uzyskane wyroku rozwodowego poprzedza złożenie pozwu przez jednego z małżonków. Bez pozwu niemożliwe jest rozpoczęcie postępowania w sądzie rodzinnym. Powód wskazuje przyczyny trwałego rozkładu pożycia małżeńskiego i wyjaśnia, dlaczego nie widzi możliwości zmiany sytuacji pomiędzy małżonkami. W pozwie wskazuje również na ewentualne alimenty, podział opieki nad dziećmi i podział majątku. Co jeszcze powinno się wiedzieć o sprawach rozwodowych zanim przygotuje się pozew?
Kiedy można zdecydować się na rozwód?
Na rozwód najczęściej decydują się mieszkańcy dużych miast. Rozstania są częstsze choćby we Wrocławiu i Warszawie niż w małych miejscowościach. Trwały rozkład pożycia jest jednak przesłanką, która powinna skłonić do podjęcia decyzji o rozwodzie bez względu na miejsce zamieszkania.
Rozwód jest orzekany przez sąd, jedynie gdy małżonkowie zaznaczają, że pomiędzy nimi nie występuje już żadna więź. Dotyczy to zarówno więzi gospodarczej, jak i emocjonalnej oraz fizycznej. Prowadzenie wspólnego gospodarstwa domowego, deklarowanie uczuć i współżycie seksualne są oznaką bliskości pomiędzy małżonkami. Gdy występują, sędzia rodzinny nie orzeknie rozwiązania małżeństwa.
W przypadku gdy nastąpił zupełny rozkład pożycia, mąż i żona nie muszą nadal trwać formalnie w związku. Mają prawo wystąpić o rozwód i wrócić do stanu wolnego. Jeśli między małżonkami nigdy nie doszło do współżycia lub gdy jedno z nich zataiło, np. chorobę psychiczną, możliwe jest natomiast wnioskowanie o orzeczenie nieważności małżeństwa.
Czy orzeczenie rozwodu można uzyskać na jednej rozprawie?
Orzeczenie o ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej i samego związku małżeńskiego można uzyskać na jednej rozprawie. Wyrok musi być jednak zgodny z zasadami współżycia społecznego, dlatego wyrok na pierwszej rozprawie jest ogłaszany dość rzadko. Uzyskują go z reguły wyłącznie bezdzietne małżeństwa, które zgadzają się na rozwód bez orzekania o winie. Małżonkowie mogą uzyskać rozwód szybko również w sytuacji, gdy na rozprawę zgłoszą się z gotowym planem podziału majątku i wyrażą zgodę na orzeczenie zgodne z ich wspólnym stanowiskiem.
Rozwód w przypadku małżeństw z dziećmi lub skłóconych w kwestii majątku jest dłuższy. Często wyrok jest ogłaszany dopiero po kilku spotkaniach małżonków na sali sądowej. Do rozwiązania małżeństwa posiadającego małoletnie dzieci konieczne jest przeprowadzenie spotkań z psychologiem w poradni rodzinnej w celu ustalenia kontaktów z dziećmi i osoby, która będzie sprawowała opiekę nad dziećmi. Na sprawie rozwodowej sąd uwzględnia opinię psychologa, lecz kieruje się również własnym doświadczeniem i sumieniem. Zadaniem sędziego jest zapewnienie dziecku bezpieczeństwa i możliwości kontaktu z obojgiem rodziców, jeśli dziecko posiada z nimi więź.
Podział majątku wspólnego i opieka nad dziećmi
Zasady współżycia społecznego w małżeństwie przewidują wspólnotę majątkową, jeśli mąż i żona nie zawarli intercyzy. Małżonkowie w czasie rozwodu mogą wnieść o orzeczenie podziału wspólnego majątku, lecz nie muszą tego robić. Podział majątku może być przeprowadzony na osobnej rozprawie. Taki krok może być dobrym rozwiązaniem, jeśli pomiędzy małżonkami dochodzi do sprzeczek w tej kwestii. Rozwód może być orzeczony o wiele szybciej, podczas gdy sam podział majątku może trwać latami.
Podobnie wygląda kwestia sprawowania władzy rodzicielskiej. Jeśli jeden z rodziców chce ograniczenia lub pozbawienia władzy rodzicielskiej drugiego rodzica, może wnosić o to już po zakończeniu sprawy rozwodowej. Postępowanie rozwodowe wraz z ograniczeniem lub pozbawieniem praw rodzicielskich wydłuża postępowanie. Niezbędne są na nim zeznania świadków i opinie od psychologa, zwłaszcza gdy ojciec lub matka nie chcą dobrowolnie zrezygnować z praw rodzicielskich.
Rozwód z orzeczeniem o winie czy bez?
Przyczyny rozwodów są różne, jednak tylko część z nich leży wyłącznie po stronie jednego z małżonków. Wraz z wniesieniem pozwu sąd miejsca zamieszkania powoda powinien zostać poinformowany, czy powód chce orzekać o winie za rozpad związku. Brak orzekania o winie skraca postępowanie i umożliwia uzyskanie rozwodu nawet na pierwszej rozprawie.
Orzeczenie o winie za rozpad małżeństwa jest jednak istotne dla małżonków, którzy chcą wnioskować o alimenty dla siebie. Winny rozpadu małżeństwa ma obowiązek ich płacenia na rzecz drugiego małżonka, jeśli nie może podjąć pracy lub jego sytuacja finansowa po rozwodzie ulegnie drastycznemu pogorszeniu.