Własny biznes oznacza niezależność i bardzo szerokie perspektywy. Wiąże się jednak również z ogromną odpowiedzialnością. Dlatego decyzja o założeniu działalności gospodarczej powinna być dokładnie przemyślana. Kiedy oficjalne przejście „na swoje” jest wymagane? Jak założyć działalność gospodarczą? Wyjaśniamy.
Działalność gospodarcza – kiedy musisz ja założyć?
Przepisy prawa są nieubłagane – działalność gospodarcza w Polsce musi być uregulowana. Oznacza to konieczność jej rejestracji w urzędzie i odprowadzania odpowiednich składek. W 2018 roku regulacje zostały jednak nieco złagodzone. Dzięki temu drobną działalność na własny rachunek można prowadzić bez konieczności rejestracji firmy.
Tzw. działalność nieewidencjonowana (nierejestrowana) nie wymaga żadnych formalności ani odprowadzania składek ZUS (trzeba jedynie płacić podatek od dochodu). Z tego przywileju można jednak korzystać tylko w ściśle określonych warunkach. Zgodnie z nowelizacją ustawy Prawo Przedsiębiorców rejestracja firmy nie jest wymagana, gdy:
- uzyskiwane z działalności przychody (kwoty należne, nawet jeśli nie zostaną faktycznie otrzymane) nie przekraczają w żadnym miesiącu 50% kwoty przewidzianego ustawowo minimalnego wynagrodzenia za pracę,
- dana osoba fizyczna w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej.
Jest to zatem rozwiązanie przewidziane dla osób, które chcą wypróbować swój pomysł na biznes lub rozkręcać go powoli, a także dla tych, którzy chcą dorobić niewielkie kwoty do swoich regularnych źródeł dochodu, na przykład przyjmując okazjonalne zlecenia. Nie ma ograniczeń co do rodzaju działalności prowadzonej bez rejestracji (z wyjątkiem oczywiście tych typów, które wymagają szczególnych zezwoleń).
Działalność gospodarcza – kiedy trzeba ją założyć?
W działalności nierejestrowanej kluczowe jest kryterium przychodów. Wynosi ono 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę, co w 2022 roku przekłada się na 1505 zł. Zgodnie z planowanym podniesieniem płacy minimalnej od stycznia 2023 będzie to 1745 zł, a od lipca 2023 1800 zł. Przepisy jasno określają, że w przypadku przekroczenia tego pułapu w którymkolwiek miesiącu wymagane jest niezwłoczne założenie działalności gospodarczej. Dlatego każda osoba pracująca na własny rachunek bez zarejestrowanej firmy musi mieć to na uwadze.
Założenie działalności gospodarczej wiąże się również z pewnymi przywilejami (np. możliwością sprzedawania na market place), dlatego często może być wymagane już od pierwszych dni. Jest to zalecane np. w przypadku biznesu współpracującego z innymi firmami (B2B) – wówczas wskazana jest również rejestracja jako czynny podatnik VAT.
Własna działalność gospodarcza – co warto wiedzieć?
Mimo iż założenie firmy jest bardzo poważnym krokiem, proces nie jest skomplikowany. Co więcej, do procedury może przystąpić każdy pełnoletni obywatel Polski, o ile nie obowiązuje go np. wyrok sądowy zakazujący prowadzenia działalności gospodarczej.
Do wyboru jest kilka form prowadzenia działalności. Początkujący przedsiębiorcy zakładają najczęściej jednoosobową działalność gospodarczą lub spółkę cywilną. Zasady ich prowadzenia są proste, a rejestracja możliwa jest za pomocą jednego formularza, który można przesłać przez Internet. Warto jednak uprzednio dokładnie sprawdzić, czym charakteryzują się poszczególne typy działalności, z jakimi wiążą się ograniczeniami czy przywilejami.
Jak założyć działalność gospodarczą?
Jak w praktyce wygląda założenie działalności gospodarczej? Sama rejestracja firmy wymaga zaledwie wypełnienia i złożenia jednego formularza – CEIDG-1. Pełni on również funkcję:
- wniosku o uzyskanie, zmianę albo skreślenie wpisu w rejestrze REGON,
- zgłoszenia identyfikacyjnego albo aktualizacyjnego do naczelnika urzędu skarbowego (NIP),
- oświadczenia o wyborze formy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych,
- zgłoszenia albo zmiany zgłoszenia płatnika składek do ZUS,
- oświadczenia o kontynuowaniu ubezpieczenia społecznego rolników.
A zatem jak założyć działalność gospodarczą? Wystarczy wypełnić CEIDG-1, a następnie złożyć go w urzędzie miasta lub gminy. Można to zrobić:
- osobiście – w okienku,
- elektronicznie – z wykorzystaniem podpisu kwalifikowanego lub Profilu Zaufanego,
- elektronicznie z potwierdzeniem w urzędzie – formularz jest wypełniany online, a następnie podpisywany w urzędzie,
- pocztą – przesyłając listem poleconym (konieczne jest notarialne potwierdzenie podpisu złożonego na wniosku).
Złożenie wniosku jest bezpłatne, a dane są wprowadzane do systemu na bieżąco. Działalność gospodarczą można rozpocząć zgodnie z datą wskazaną we wniosku.